Laidback Gardener

Harvesting Rhubarb

Hier komt het in de titel genoemde geduld om de hoek kijken. Dat heb je nodig als je rabarber wilt kweken, want tenzij je een volgroeide rabarberplant hebt gekocht, zul je het eerste jaar geen oogst hebben van de meestal gezaaide scheidingen en het tweede jaar waarschijnlijk ook niet meer dan een blad of twee. Pas als de plant goed gevestigd is en volop groeit, kun je beginnen met oogsten, en dat is meestal in jaar drie.

Rubarber oogsten is eenvoudig genoeg: draai een stengel los, snijd vervolgens het blad eraf en doe het bij de compost. Bron: hunterbackyardveggiegrowers.com

Vanaf dan kunt u elk voorjaar tot tweederde van de stengels oogsten, waarbij u de kleinere laat staan zodat de plant zichzelf kan aanvullen. Traditioneel oogst u rabarber in het voorjaar, wanneer de bladeren hun volle lengte hebben bereikt. Het is beter om elk blad met een draaiende beweging los te trekken, want door met een mes te snijden loop je het risico ziekten over te brengen.

Dat is natuurlijk de eeuwenoude manier, maar je kunt in feite de hele zomer en tot in de herfst rabarber oogsten als je het niet in het voorjaar hebt gedaan. Dat is hoe tuinders erin slagen rabarberstengels te leveren buiten het seizoen. En in de late herfst, zelfs als je in het voorjaar grondig hebt geoogst, hebben al die bladeren die de plant niet meer nodig heeft en die snel bruin zullen worden, nog eetbare bladstelen en dat is een beetje zonde, dus ik stel voor om de schoonmaak in de herfst te combineren met een tweede oogst in september (noordelijk halfrond), terwijl de bladeren nog groen zijn. De tweede oogst kan wat taaier en bitterder zijn (en meer suiker vergen) als de zomer warm en droog was, maar zal nog steeds erg lekker zijn na een koelere, tamelijk regenachtige zomer.

Rubarber forceren

Rubarber kan worden geblancheerd door hem in de lente af te dekken, hier met een traditionele rabarber forceringpot van terra cotta. Bron: www.sciencesource.com

In sommige landen wordt rabarber traditioneel geblancheerd, d.w.z. onder bedekking geforceerd zodat hij zonder licht groeit. Dit geeft een iets vroegere oogst van bleke groei die zoeter is dan gewone rabarber. Je hoeft de planten alleen maar vroeg in het voorjaar af te dekken met een ondoorzichtige bak. Er zijn zelfs rabarber broeibakken, traditioneel gemaakt van terra cotta, die je kunt kopen. Zet ze aan het eind van de winter op hun plaats en laat de potten zo’n 6 tot 8 weken staan, tot de bladeren, nog bleek en geel, binnenin beginnen uit te zetten, en oogst dan!

Wekenlang groeien zonder licht kan moeilijk zijn voor de plant en gewoonlijk krijgen rabarberplanten die op deze manier worden behandeld, een jaar vrij zonder te forceren, zodat ze kunnen herstellen. Toch wordt rabarber steeds minder geforceerd. Ik vermoed dat tuinders moe zijn van al het extra werk … en de extra kosten (terra cotta broeipotten zijn niet goedkoop!)

Je kunt rabarber ook forceren voor een midwinteroogst door hem in de herfst op te potten en afgedekt te telen. Deze techniek wordt meestal gebruikt door tuinders die extra vroege rabarber willen produceren voor klanten die bereid zijn een premie te betalen voor de eerste rabarber van het voorjaar, maar de huis-tuinman kan het ook doen. Verpot in de herfst een volgroeide plant, maar haal hem niet meteen naar binnen: laat hem buiten minstens een paar graden vorst ondergaan. Bewaar de pot vervolgens koel en donker, bijvoorbeeld in een garage of wortelkelder, gedurende ten minste twee maanden, waarbij u de grond steeds een beetje vochtig houdt. Daarna blootstellen aan een lichte warmte (ongeveer 15°C) en de blaadjes zullen omhoog komen. De stengels zijn na ongeveer een maand klaar om te oogsten.

Hoe giftig is rabarber?

Rubarber: de stengel is eetbaar en het blad is giftig… misschien! Bron: www.cookinglight.com

De meeste tuiniers weten dat je alleen het steeltje van een rabarberblad moet eten, nooit het blad, want dat is giftig. Maar hoe giftig is het echt?

Er is eigenlijk heel weinig bekend over dit onderwerp. De waarheid is dat toxicologen niet eens weten wat de oorzaak van de giftigheid is!

Vroeger werd gezegd dat oxaalzuur het probleem was … en inderdaad, veel bronnen maken nog steeds die bewering. Terwijl in lage doses, zoals in rabarberstengels, oxaalzuur het gewas een heerlijke zure smaak geeft, wordt het giftig in te hoge concentraties. (Zoals het spreekwoord zegt: het gif zit in de dosis!) Maar hoewel de blaadjes van rabarber ongeveer twee keer zo rijk zijn aan oxaalzuur als de stengels, zijn ze nog steeds niet zo rijk aan oxaalzuur als andere planten die we regelmatig eten, zoals spinazie of bieslook. Je zou vele kilo’s rabarberblad moeten eten om aan oxaalzuurvergiftiging te lijden!

Er zijn maar heel weinig gevallen van vergiftiging door het eten van rabarberblad (ik kon er maar twee vinden) en geen van beide was echt ondubbelzinnig. Ze kunnen door iets anders zijn veroorzaakt. Sommige toxicologen suggereren dat de ware oorzaak van rabarbervergiftiging, als die al bestaat, te wijten zou kunnen zijn aan de anthrachinonglycosiden die het bevat. Maar niemand weet het echt en toxicologen gaan mensen gewoon geen mogelijk giftige bladeren voeren om daar achter te komen!

Dientengevolge blijft de oorzaak van rabarberbladvergiftiging en zelfs de mate van giftigheid in wezen een mysterie. Misschien komt de waarheid ooit aan het licht, maar in de tussentijd zeg ik: neem geen risico: eet alleen de bladstelen!

Je kunt rabarberbladeren composteren!

Eén ding is zeker: je hoeft je geen zorgen te maken om rabarberbladeren in het compostvat te doen, ondanks het populaire geloof dat ze, omdat ze giftig zijn, de nuttige organismen van de compost zullen schaden. Microben zijn namelijk in staat om bijna elk natuurlijk gif af te breken en lijken bovendien dol te zijn op rabarberbladeren, die ze heel snel verteren. Je kunt zelfs rabarberbladeren toevoegen aan een composthoop die wat langzaam rijpt, om het een boost te geven!

Zorgen rabarberbladeren voor een goed insecticide?

Rubarberspray is een populair zelfgemaakt insecticide, maar het werkelijke nut ervan moet nog worden bevestigd. Bron: www.canva.com & crazyforcrafts.wordpress.com, montage: laidbackgardener.blog

Rubarberbladeren zijn een populair zelfgemaakt insecticide. Ze worden gemaakt door het koken van de bladeren in water, dan giet de afgekoelde en gezeefde oplossing in een spray fles samen met een beetje insecticide zeep voor een betere hechting. Dan spuit je het op door insecten aangetaste planten. Er wordt gezegd dat het vooral effectief is tegen bladluizen.

Is rabarberspray effectief? Sommige mensen beweren van wel, anderen hebben er minder succes mee. Ik denk niet dat iemand ooit een bonafide studie heeft gedaan, een die, natuurlijk, een controlegroep zou omvatten, om het te controleren. Als het idee van een zelfgemaakte insecticide u bevalt, probeer het en zie.

Ik gebruik een soortgelijke behandeling in mijn tuin. Ik verdun insecticidenzeep in water, maar sla het aftreksel van rabarberbladeren over, en dat werkt heel goed!

Variëteiten

Voor een atypische groente vind je verrassend veel rabarbercultivars, de meeste alleen verkrijgbaar uit zaad. Ik heb geen specifieke aanbevelingen. Het beste is een bezoek aan een boerenmarkt waar u een smaaktest kunt doen en dan uw favoriet kunt kiezen.

‘Canada Red’ is een van de populairste rassen. Bron: www.westcoastseeds.com

In het verleden waren groenstengelige rassen, zoals ‘Riverside Giant’ of ‘Turkish’, het populairst, maar tegenwoordig hebben rabarber met rode stengels, zoals ‘Canada Red’, ‘Valentine’ of ‘Macdonald’ de markt definitief veroverd. De populaire variëteit ‘Victoria’ is een soort van half om half: rood aan de basis, groen aan de top.

Geniet van het kweken van deze charmante, gemakkelijk te kweken plant en geniet van uw eerste gestoofde rabarber … over ongeveer 3 jaar!